Düşündüyümüz Qədər Yalnızıq?
Yalnızlıq. Hamımız bir baxımdan yalnızıq. Amma bəşərriyyət tarixində fiziki olaraq ən yalnız qalan insan Micheal Collins idi. 1969-da Aya gedən “Apollo 11”-in içində 3 kosmonavt var idi. Birinci adam – Aya ilk ayaq basan insan - Niel Armstrong, aya ikinci ayaq basan insan - Buzz Aldrin və 3-cü olaraq da Micheal Collins. Niel və Buzz ayın üstündə ikən Micheal “Apollo 11” ilə ayın ətrafında dönürdü. Və hər dəfə, Ayın bizə görünməyən tərəfinə keçdikdə, 47 dəqiqə boyunca bütün əlaqə kəsilirdi. Həm dünya ilə, həm də ayın üstündəki iki kosmonavt ilə. Hətta NASA-nın ona 9:44-də göndərdiyi mesajda: “Sən Adəmdən bu yana insanoğlunun gördüyü ən yalnız insansan” yazılmışdı.
Amerikada bağımsız bir media qrupu olan “Vice”-a görə, Dünya üzərindəki ən yalnız insan 46 ildir Çili dağlarında tək yaşayan Faustino Barrientosdur. Barientosun dəmir parçalarından düzəldilmiş evinə çatmaqları 4 gün çəkdi. Bu iki insandan soruşduqda, özlərini o qədər də yalnız hiss etmədiklərini dedilər.
Karl Qustav Yunq – dərin psixologiyanın banisi yanlızlığı belə tanıtdı: “Yalnızlıq çevrəndə insan olmaması deyil, sənin önəmsədiyin şeyləri başqalarıyla paylaşa bilməməyin, paylaşsan belə insanlar tərəfindən qəbul edilməməsidir.” Bir çox intihar hadisələrini də buna bağlaya bilərik. Çünki insan öz düşüncələrində də yalnız qala bilir. Albert Enşteynin də dediyi kimi: “Bütün dünyada tanınıb, eyni zamanda özünü yalnız hiss etmək çox qəribə bir duyğudur.”
Məşhur və çox sevilən bir insan öləndə cəmiyyətin üstündə çox böyük bir təsiri də olur. Məsələn, Merilin Monro ölən, və ya intihar edən il ABŞ-da intihar halları 12% artdı. Çünki insanlarda belə bir psixologiya yaranır: “Əgər o bacarmadısa, mən heç bacarmaram.”
Bəs yalnızlıq təkcə insanlara mı məxsusdur? Heyvanlar da bunu hiss edə bilirmi? Hiss edirsə, bu onlara necə təsir edir? Vyanada Jako tutuquşu, və ya Boz Afrika tutuquşusu olaraq tanıdığımız quş növü üzərində bir neçə eksperiment aparılır. Məlum olur ki, bu quşlar yalnız olarsa, DNA-larındakı telomerləri qısalır. Daha aydın dildə desək, ömürləri də qısalır.
Deyə bilərik ki, yalnızlıq heç bir canlı üçün yaxşı bir şey deyil. Bəşəriyyət tarixində özünü ən yalnız hiss edən insanın kim olduğunu bəlkə də öyrənə bilməyəcəyik. Ama ən yalnız obyekt mübahisəsiz şəkildə “Voyager-1”-dir. 1977-ci ildə “Voyager-1” kosmosa göndərildi. Və o gündən bəri bizdən uzaqlaşır. İndiyə qədər dünyadan 22.3 milyard kilometr uzaqlaşıb. Yəni, işığın dünyadan “Voyager 1”-ə çatması 20 saat 40 dəqiqə çəkəcək. 40 bin il sonra Zürafə ulduzlarındakı 17.6 işıq yolu uzaqlığındakı “AC+79 3888” ulduzuna çatacaq. Voyagerin içinə qızıl plak da yerləşdirildi. Bu plakda 55 dildə oxunan insanlığa və dünyamıza aid bilgilər var.
Voyager hələ də bizimlə bilgi paylaşır. Deməli, o qədər də yalnız deyil. Dumanın dediyi kimi: “Yalnızlıq paylaşılmaz. Çünki paylaşıldıqda, yalnızlıq olmaz.”
