Blog

Türkiyə Cümhuriyyətinin tarixində mühüm rol oynayan Mustafa Kamal Atatürkü tanımayan insan demək olar ki, yoxdur. Ancaq əksəriyyəti bəlkə də təqdim edəcəyimiz məlumatlardan xəbərsizdir…

 

Beləliklə, Atatürkün Hər kəs tərəfindən bilinməyən xüsusiyyətləri

1."Ata" sözünü xoşlamazdı.

'Atatürk' ifadəsi ilk dəfə Türk Dili Dərnəyi Başçısının bir çıxışında istifadə edildi və Mustafa Kamalda çox bəyəndi və soyadı olaraq aldı. Ancaq 'Ata' deyilməsini qətiyyən sevmirdi.

2. Ən çox sevdiyi yemək quru lobya və plovdur.

Monastır Hərbi Liseyi illərindən bəri ən sevimli yeməyi ömrü boyu quru lobya və düyü olaraq qaldı. Şirini sevmirdi, amma istədiyi vaxt çox sevdiyi gül mürəbbəsini üstün tuturdu.

3. Ən böyük arzusu dünya turuna çıxmaq idi.

Yaşasaydı, dünya turuna çıxmaq və Türk dili və tarixi ilə əlaqəli təhsilini genişləndirmək onun ən böyük arzusu idi.

4. Ən sevdiyi kitab "Çalıkuşu" idi.

Minlərlə kitabı var idi. Ancaq aralarında, ömrü boyu, hətta cəbhədə də onlardan birini yatağından ayırmadı. Reşat Nuri Güntekinin məşhur "Çalıkuşu" romanını daima yanında gəzdirmiş, hər gün təsadüfi bir səhifə açır və bir neçə səhifə oxuyurdu.

5. Qəbul salonunda at balası.

Atlardan sonra ən sevdiyi heyvan it idi. 'Fox' adlandırdığı köpəyi Qazinin yatağının ətəyində yatırdı. Heyvanlara olan sevgisi o qədər idi ki, qonaqların görə bilməsi üçün bir gün yeni doğulmuş bir tayın Çankaya Köşkünün qəbul salonuna gətirilməsini əmr etmişdi.

6. Tam bir salon adamı idi.

Ən çox sevdiyi rəqs valsdır. Musiqi zövqü müxtəlif idi. Klassik Qərb musiqisindən başqa Anadolu melodiyalarını da həvəslə dinləyərdi.

7. Köynəklərinin hamısı ağ rəngdə idi.

Köynəklərinin hamısı ağ rəngdə idi. Bu köynəklər ilk illərdə İsveçrədə xüsusi olaraq tikilsə də, yerli mallardan istifadə kampaniyasına rəhbərlik etmək üçün Beyoğlu şəhərində bir dərzi tərəfindən tikilməyə başlandı.

8. Tünd göy kostyum geyinməzdi.

Həmişə kostyumlarının dizaynı ilə diqqət çəkirdi. Tünd göy kostyum geyinməyi sevmirdi.

9. Bədən ölçüləri.

Boyu 1.74 idi. Ömrünün son dövrünə qədər, 76 olan çəkisi, xəstəliyinin irəliləməsi ilə 46-ya enmişdi. 43 ölçülü qara dəri ayaqqabılar geyinirdi.

10. Rumilian ləhcəsi.

Diqqətli və təmiz türkcə danışırdı. Ancaq bəzi sözləri Rumeli vurğusu ilə tələffüz edərdi.

11. Kədərli bir hekayə.

Həyatında çox əhəmiyyətli bir yer tutan Mustafa Kamalın evlənməsindən sonra həyatını faciəvi şəkildə bitirən Fikriye Hanımın məzarının harada olduğu bilinmir.

12. Prezidentliyindən bezirdi.

Müharibə cəbhələrindən sonra ömrünün çox hissəsini keçirdi, Prezident olduğu illər sevdiyi xalqından və sadə bir vətəndaş həyatından uzaqlaşdığını düşünürdü.

13. Papanın elçisinə öz əlləri ilə paltar hazırlamağı tapşırdı.

Bütün din adamlarının geyim qaydalarına uyğun olaraq küçələrə çıxması qadağan edildikdə, Monsignor Roncalli-dən öz dərzisi Kemal Milaslı tərəfindən bir kolleksiya hazırlatdı.

14. Özü təraş olmazdı.

Səhər yeməyi ilə arası yox idi. Yuxudan oyanan kimi öz otağındakı divanda oturaraq günün ilk qəhvəsini içib və siqaretini çəkərdi. Bir xüsusiyəti isə özü təraş olmaması idi.

15. Dağınıqlığı sevmirdi.

Evindəki, hətta qonaq getdiyi evlərdə olan əyri əşyaları düzəltmədən rahat ola bilməzdi.

16. Dözümlü idi.

Bir kəndlinin qəzetə bükdüyü tütünü çəkməyə çalışarkən əli yandı, Atatürkü 'verin özü çəksin' deyərək söydü. Məhkəməyə aparılacaqdı. Hadisəni dinlədikdən sonra Atatürk, 'Məhkəməyə aparmaq əvəzinə düzgün siqaret çəkməsini təmin edin' dedi.

17. Siqaret bazarlığı.

Dr. Fissincer gündə neçə qutu siqaret çəkdiyini soruşdu, Atatürk 'səkkiz' dedi. Həkim ona gündə iki paketə endirməli olduğunu söylədikdə gülümsəyib:

'Onsuzda iki paket çəkirəm. Bundan sonra bunu sizin icazənizlə edəcəyəm '.

18. "Bu nəcə populizm?"

Atatürk bir səhər müavinlərlə birlikdə qatara minir. Atatürk Deputatlardan niyə bilet pulu alınmadığına təəccüblənmiş və səbəbini soruşmuşdu. Qatarın millət vəkilləri üçün pulsuz olduğunu öyrəndikdə isə çox əsəbiləşmiş və "Nə gözəl bir populizm" sözünü işlətmişdi.

19. "Laiklik kişi olmaqdır!"

Birinci məclisdəki bir iclasda üzvlərdən biri Laikliyin nə demək olduğunu başa düşmədiyini söylədikdə, Atatürk çox əsəbiləşdi və kürsüyə vuraraq din alimi olan üzvə cavab verdi: 'Kişi olmaq deməkdir müəllim, kişi olmaq! '

20. Qurbanlarını bağışlayardı.

Ölkəyə səfəri zamanı onun üçün qurban verilmiş heyvanlara baxa bilməzdi və belə hallarda arxa çevirib baxmaz ya da kəsilməsinin qarşısını alırdı.

21. Xarici dillərlə maraqlanırdı.

Hərbi liseydə öyrənməyə başladığı Fransız dilini sonrakı illərdə inkişaf etdirdi. Zəngin bir lüğəti var idi. Danışarkən arasına Fransızca sözlər də əlavə edərdi.

22. Quru lobyasına poker oynayırdı.

Qumar oynamağı sevmir, amma dostları ilə quru lobyasına poker oynayırdı. Oyunun sonunda qazandıqlarını geri qaytarardı.

23. Qan görməyə dözə bilməzdi.

Ön cəbhədə düşmənlə əl-ələ vuruşan bir insan kimi ən maraqlı xüsusiyyəti döyüş meydanının xaricində qan görəndə halının pisləşməsi idi.

24. Qulaqları eşidən tək insan.

Fransız tarixçisi Herriot Ankaraya gələndə Atatürkün qulaqlarının eşitdiyinə təəccüblənir, bu söhbəti zarafat kimi danışır: 'T.C'de bir dənə qulaqları eşidən birisi var onuda prezident seçiblər'.

25. Bir xaişi baş tacıdır.

Bir gün camaat arasında gəzərkən çarşab geyinmiş bir qadına rast gəldi, 'Hafiz xanım, mənim xatirimə örtüyü çıxara bilərsinizmi?' deyə soruşmuşdu. Qadın baş örtüsünü açıb, Atatürkün qarşısında əyilib və əllərindən öpmüşdü.

26. Bilyard və üzgüçülük sevgisi.

Bir idmançı şəxsiyyətinə sahib idi. Hər gün gəzir, üzür və bilyard oynayırdı.

27. Ən yaxşı bildiyi elm riyaziyyat idi.

Təhsil həyatı boyunca ən yaxşı bildiyi riyaziyyat idi. Müsbət elmlərə marağı ömrü boyu davam etdi.

28. Yaltaqlara çox qəzəblənərdi.

Yaltaqlara çox qəzəblənərdi. Bir dəfə Yemək masasında ona lazımsız bir tərif yağdıran Abdülhak Hamitə müdaxilə etmişdi.

29. Son Yeni il ərəfəsi.

1937-ci il və 1938-ci ili birləşdirən yeni il gecəsini xarici işlər naziri Tevfik Rüştü Aras ilə keçirmişdi. O gecə kabinetindəki paltarların bir qismini nazirə hədiyyə etmişdi.

30. Göyərçinləri sevirdi.

Quşları çox sevirdi, Çankaya köşkü'ndə xüsusi qulluqçunun baxdığı bir göyərçin evi var idi.