Blog

İsrail ilə Filistin arasında nə baş verir?

İsrail ilə İordan çayının arasındakı təpələr, Qərb Şəriyə, İsrail ilə Fələstinlilər arasında dərin uçurumun mərkəzindədir. Baş nazir Netanyahu, Qərbi Şəriyi birləşdirmək planında qərarlıdır, baxmayaraq ki, İsraildəki koalisiya tərəfdaşları hələ bir razılığa gəlməmişlər. Bəs niyə İsrail indi Qərb Şəriyi ilhaq etmək istəyir?

İsrail ilə İordan çayının arasındakı təpələr, Qərb Şəriyə, İsrail ilə Fələstinlilər arasında dərin uçurumun mərkəzindədir.

1967-ci ildə Orta Şərq müharibəsindən bəri İsrailin işğalı altındadır. Bundan əvvəl İordaniya İngilislərin, ondan əvvəl Osmanlıların nəzarətində idi. Ancaq əsrlər boyu 3 milyonluq Fələstinli ərəblərin vətənidir. Əksər insanlar tərəfindən gələcək bir Fələstin dövlətinin ürəyi olaraq görülür.

Bəziləri bunu Tövratda yazılmış "müqəddəs yurdlarına qayıtmaq" kimi qəbul etdilər. Yavaş-yavaş başlayan bu yaşayış məntəqəsi 1980-ci illərin ortalarından sonra çoxlu saya çatdı.

Qısa müddətdə qərb sahilində yerləşdilər. İsrail gələcəyini təmin etmək üçün bəzi bölgələri əlində saxlamaq istəyir. Yəhudilərin əcdadlarının torpağına qayıtmaq hüququnun olduğunu söyləyir. Lakin beynəlxalq hüquq normalarına uyğun olaraq məskunlaşma qanunsuzdur.

Qərb sahilinin hazırkı xəritəsinə baxsaq görərik ki, təəccüblü bir yaşayış məntəqəsi görünür. Bəziləri bloklar halında, bəziləri təcrid olunmuş halda. Köçkünlərin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün çəpərlər, yollar və nəzarət məntəqələri var. Gələcəkdə burada bir Fələstin qurulacağı düşünülsə, gün keçdikcə həyata keçirilməsi daha da çətinləşmiş olacaq.

İsrailin indiyə kimi etmədiyi yalnız bir şey var idi: İordan çayının qərb sahilini ilhaq etmək. Yəni yaşayış məntəqələrini rəsmi olaraq İsrailin bir hissəsi etmək, hərbi işğala aid etmək.